ساختار شکنی فرمی و ملودیک در تصنیف های عارف قزوینی

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسنده

استاد یار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه پیام نور

10.30465/copl.2024.48324.4133

چکیده

" تصنیف" که در دوره های مختلف با عناوین " ترانه " یا " ترنگ " از آن یاد می شده است در عصر مشروطه تجلی و تکامل حقیقی می یابد. با حفظ تقدم " شیدا"، عارف قزوینی نقش مهمی در نبوغ و شکوفایی تصنیف به عنوان یک ژانر ادبی مهم، موثر ومردمی دارد.

این پژوهش بر آن است تا با روش توصیفی – تحلیلی هنجارشکنی های ساختاری تصنیف های عارف را ، به ویژه در حوزه فرم و ملودی ،در قیاس با شعر مجرد بررسی و تحلیل کند و شاخصه های برجسته آن را که حاصل تقارن بلا فصل کلام و ملودی است، نمایان سازد.یافته های این جستار نشان می دهد که تصنیف با توجه به شاکله ترکیبی آن یعنی باهم آیی ملودی،ریتم،میزان و کلام، دارای فرم و ساختار منحصر به فرد و متفاوت از شعر مجرد است که کاملا تحت سیطره ریتم و ملودی قرار دارد ؛ حاصل این سیطره ملودیک ،هنجار گریزی های زبانی،موسیقایی و فرمی است که در قالب نوجویی های ویژه وقاعده افزایی های خاص عروضی ،غلبه خوانش موسیقایی تصنیف بر صورت مکتوب آن ،پیوند معنایی و صوری قالب و وزن و همراهی کلام با ریتم و ملودی نمایان می گردد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Formic and melodic deconstruction in Aref Qazvini's Tasnifs

نویسنده [English]

  • Mostafa Jozi
Associate Professor of the Department of Persian Language and Literature at Payam Noor University
چکیده [English]

"Tasnif", which in different periods has been mentioned as "song" or "Tarang", really has been developed in constitutional revolutionera. In spite of "Sheyda" precedence, Arif Ghazvini played a more effective and popular role in the flourishing of the Tasnif as an important literary genre.

With a descriptive-analytic method, the author attempts to explore and analyze Ghazvini’s deconstruction way of the mystic Tasnifs in comparison with the abstract poetry, as well as to show its prominent features produced by the immediate symmetry of the word and melody.The findings of this study show that the Tasnif, given its combination feature such as congregation of melodies, rhythms, meanings and words, has a unique and distinct form and structure of abstract poetry impacted totally by rhythm and melody; The result of this melodic domination is linguistic, musical, and formal deconstruction is that, in the context of special innovations and baselines for sprosody, musical reading will be dominate on the Tasnif on its written form, as well as link the semantic, formal, and rhythm with the word with and the melody.

کلیدواژه‌ها [English]

  • ArefGhazvini
  • Tasnif
  • Rhythm
  • Structure
  • Exterior Form