ادوارد براون ‌در حاشیۀ سنّت شرق‌شناسی

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری .گروه زبان و ادبیات فارسی. دانشکده ادبیات. دانشگاه الزهرا(س) تهران. ایران

2 دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی،دانشگاه الزهراء(س) تهران

چکیده

شرقی­ها در آثار شرق­شناسان اغلب مردمانی نابالغ، ناتوان از اداره‌کردن خود و نیازمند قیّم به تصویر کشیده شده­اند. بازنمایی این تصاویر برای مشروعیت‌دادن به قدرت غرب است و شرق (بر اساس رابطة دیالکتیک دانش / قدرت از منظر فوکویی) به صورت انسانی فاقد عقلانیت مدرن نشان داده می­شود؛ به همین دلیل نیازمند قیم و هدایتگر است. این نوع تصاویر از گزاره­های بدیهی در سنّت مسلّط شرق­شناسی به شمار می‌رود؛ اما در کنار این تصاویر، برخی شرق­شناسان، تصویری مبتنی بر بیداری و بلوغ ایرانیان ارائه کرده­اند. این تشتت تصاویر از تعدّد سنّت­های شرق­شناسی (و نه یکدستی آن) نشان دارد. هدف این پژوهش به چالش کشیدن تصویر شرق در سنّت شرق­شناسی مسلّط است. یکی از راه­ها، به متن آوردن نگاه شرق­شناسانی است که در حاشیۀ سنّت حاکم شرق­شناسی قرار گرفته­اند. این امر اعتبار تصویر در گفتمان مسلط را مخدوش و در نتیجه، سنّت شرق­شناسی را از یکدستی خارج می­کند. از کسانی که به گزاره­های بدیهی سنّت شرق­شناسی در آثارش نپرداخته، ادوارد براون است. بازنمایی تصویر ایران در رویکرد براون، آن تصویر کلیشه­ای مبتنی بر فقدان عقلانیت مدرن ایرانیان در گفتمان شرق­شناسی را بر هم ریخته است. از دیدگاه براون، روحیه و افکار ایرانی­ها در عصر مشروطه، در اندک زمانی، پیشرفت­های برجسته­ای کرد. او ترقّی فکر ایرانیان را در زدودن تحمیل‌های ستمگرانۀ غربیان و قاجاریه و بیداری نسبت به مسؤولیت تاریخی خود ـ که آغاز حرکتی خردمندانه است ـ ستایش کرده است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

.

نویسندگان [English]

  • . . 1
  • . . 2
1 .
2 .
 
منابع
الویری، محسن (۱۳۹6). م‍طال‍ع‍ات‌ اس‍لام‍ی‌ در غ‍رب،چ هشتم، ت‍ه‍ران‌:س‍ازم‍ان‌ م‍طال‍ع‍ه‌ و ت‍دوی‍ن‌ ک‍ت‍ب‌ ع‍ل‍وم‌ ان‍س‍انی‌ دان‍ش‍گ‍اه­ه‍ا (س‍م‍ت‌)، مرکز تحقیق و توسعه علوم انسانی
امام، سید عباس(۱۳۹6). انیرانی در خدمت و تمدن ایرانی، چ اول، تهران: شرکت بین‌المللی پژوهش و نشر یادآوران
بابامیر، ساطحی، محمد (۱۳۹6).اردیبهشت. «لرد کرزن و نگاه به ایران بر اساس شرق‌شناسی ادوارد سعید»، استاد راهنما: جلیل دارا،اخذ درجه کارشناسی ارشد رشته علوم سیاسی دانشگاه تربیت مدرس
براون الف،ادوارد (۱۳۳۵). تاریخ مطبوعات و ادبیات ایران در دوره مشروطیت، ترجمه و تعلیقات: محمد عباسی،ج 1 و 2،بی چا،تهران:کانون معرفت
براون ب، ادوارد (۱۳۷۱).نامه­های براون به سید حسن تقی زاده، به کوشش عباس زریاب و ایرج افشار. چدوم، تهران:امیرکبیر
براون ج،ادوارد (۱۳۸۴). یک سال در میان ایرانیان، ت: مانی صلاحی علامه،چ اول،تهران: اختران
براون د، ادوارد (۱۳۳۸). انقلاب ایران، ترجمه و حواشی: احمد پژوه (مبشر همایون)، چاپ دوم، تهران: کانون معرفت
بنکداریان،منصور (۱۳۹۲). بریتانیا و انقلاب مشروطه ایران (۱۹۱۱_ ۱۹۰۶) سیاست خارجی، امپریالیسم و اپوزیسیون، ترجمه: کاظم فیروزمند، چاپ اول، تهران: نامک
ترابی، فاطمه (1389). بازنمایی زن ایرانی در آثار سفرنامه­نویسان غربی، راهنما: مهدی محسنیان راد، جهت اخذ درجه کارشناسی ارشد، رشته مطالعات فرهنگی، دانشگاه علامه طباطبایی
تقی­زاده، سید حسن (1396). «به یاد ادوارد بروان»، گردآوری: علی دهباشی، مجله بخارا، سال بیست و یکم. شماره 122 بهمن-اسفند. صص 170-191
جوادی الف، حسن (۱۳۹۶). ادوارد براون و ایران، چاپ اول، تهران: فرهنگ نشر نو
جوادی ب،حسن (۱۳۹۶). تاثیر ادبیات فارسی در ادبیات انگلیسی، چ اول، تهران: سمت
دسوقی، دکتر محمد (۱۳۷۶). سیر تاریخی و ارزیابی اندیشه شرق­شناسی، ت: دکتر محمدرضا افتخارزاده، چ اول، تهران: هزاران
رحمانی،جبار و حسین میرزایی (۱۳۹۶). ایرانی از نگاه «دیگری» منطق فهم ایران در سفرنامه­ها. چ اول، تهران: پژوهشگاه فرهنگ هنر و ارتباطات
سردار،ضیاءالدین (1387). شرق­شناسی،ت:محمدصادققاسمی،چاول،تهران: پژوهشکدهمطالعاتفرهنگیواجتماعی
سعید الف، ادوارد (۱۳۹۴). شرق­شناسی، ت: لطفعلی خنجی، چسوم، تهران: امیرکبیر
سعیدب، ادوارد (۱۳۷۹). اسلام رسانه­ها، ت: اکبر افسری، چاول،تهران: توس
سعید ج، ادوارد دبلیو (۱۳۸۸). فرهنگ زنده مقاومت: گفتگو با ادوارد سعید/ طارق علی، ت: آرش جلال منش، چ اول، تهران: چشمه
سعید ح، ادوارد (۱۳۸۲). فرهنگ و امپریالیسم، بررسی فرهنگی سیاست امپراتوری، ت: اکبر افسری، چ اول، تهران: توس
سعید د، ادوارد (۱۳۷۷). جهان، متن و منتقد. ترجمه: اکبر افسری، چ اول، تهران: توس
ش‍کوری‌، اب‍وال‍ف‍ض‍ل‌ (۱۳۷۷). ف‍ق‍ه‌ س‍ی‍اس‍ی‌ اس‍لام‌اصول سیاست خارجی، قم: ح‍وزه‌ ع‍ل‍م‍ی‍ه‌ ق‍م‌، دف‍ت‍ر ت‍ب‍ل‍ی‍غ‍ات‌ اس‍لام‍ی‌
شیبانی، ژان (۱۳۵۳). سفر اروپاییان به ایران. ت: سید ضیاءالدین دهشیری، بی چا، تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب
فوکو، میشل (1390). تئاتر فلسفه. مقاله «نقد چیست؟» ت: نیکو سرخوش و افشین جهان‌دیده. چ دوم، تهران: نی
قانون پرور، محمدرضا (۱۳۹۳). در آینه ایرانی تصویر غرب و غربی­ها در داستان ایرانی، ت: نجف زاده، چ اول، تهران: تیسا
کرزن، جورج ناتالین (۱۳۴9). ایران و قضیة ایران: ج 1 و 2، ت: غلامعلی وحید مازندرانی، تهران: بنگاه و ترجمه و نشر کتاب
معتمدی، محمدصادق (۱۳۹۵). زایش «جنون» در اندیشة فوکو، چ اول، تهران: علم
میلز، سارا(۱۳۹۵). میشل فوکو،ترجمه: مرتضی نوری، ت: چسوم، تهران: مرکز