تأملی در زبان قصاید اخوان ثالث

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 دکترای زبان و ادبیات فارسی، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی و عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران شرق

2 استاد گروه زبان و ادبیات فارسی، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی

چکیده

اخوان ‌ثالث، از شاعران بزرگ معاصر، هر‌چند در عرصة شعر فارسی به شاعری نوپرداز شهرت یافته است، بخش‌های فراوانی از دفترهای شعری او را قالب‌‌های گوناگون سنتی دربرمی‌گیرد.
در این مقاله، سبک زبانی 32 قصیدة اخوان بررسی و تحلیل شده است تا نشان داده شود اخوان در این قالب سنتی تا چه حد به رعایت قواعد و ضوابط زبان کهن پای‌بند بوده است و چقدر از توانش زبانی خود و عناصر زبان امروز بهره گرفته است و درنهایت با چه هدفی زبانی خاص را به‌خدمت می‌گیرد. برای نیل به این هدف، زبان قصیده‌های اخوان، هم از نظر واژگان و هم از نظر نحو، تحلیل و بررسی شده است و عناصر کهن آن از طریق مقایسه با شعر شاعران گذشته، به‌ویژه شاعران خراسانی، استخراج شده است.
یافته‌ها نشان می‌دهد که اخوان دل‌بستة زبان کهن فارسی، به‌ویژه زبان شاعران خراسان، است و بسیاری از مشخصه‌های این زبان، به‌ویژه ویژگی‌های نحوی، را رعایت می‌کند اما از نظر واژگان زبانش در همان محدودة زبان کهن باقی نمانده است، بلکه در کنار واژه‌های کهن از واژه‌های زبان‌ امروز و نیز واژه‌‌های ابداعی هم بهره گرفته است و بر غنای زبان خود افزوده است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

A Contemplation in the Language of Akhavan Odes

نویسندگان [English]

  • Hojatollah Bahmani Motlagh 1
  • Taghi Pournamdarian 2
1 Lecturer of Persian Literature, Islamic Azad University- Tehran Branch East
2 Lecturer at the Institution of Humanities and Cultural Studies
چکیده [English]

Although Akhavan Sales, one of the great contemporary poets, is known as a modernist poet;many parts of his Divan contain different forms of traditional poems. In this paper the language style of Akhavan`s 32 odes are considered to show that how much he is loyal to the rules of ancient language in this traditional form , how much he has used his own competence and what is his reason for using a special language.
  For this purpose the language of Akhavan`s odes are considered from both vocabulary and syntax aspects; and their ancient elements are extracted by comparing them with the poems of the past poets specially the poets of Khorasan.
Findings show that although Akhavan is emotionally attached to ancient Persian language specially the language of Khorasan poets and uses many of this language features particularly those pertaining to syntax, but from the aspect of vocabulary his language doesn`t only remain in the zone of ancient language. He uses many words
of that ancient one and he also uses innovative words and increases the wealth of
the language.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Akhavan Sales
  • ode
  • language features
  • ancient words
  • modern language words
  • innovative words
  • syntax features