نقد و بررسی درسنامه‌های متون ادبی- تاریخی

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسنده

استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه نیشابور

چکیده

درسنامه‌های متن‌محور بخش مهمی از کتابهای آموزشی رشتة زبان و ادبیات فارسی را تشکیل می‌دهند و با توجه به این که پیوندهای اولیه دانشجویان با متون بر مبنای این درس‌نامه‌ها که عمدتاً گزیده‌هایی از متون مفصل‌تر هستند صورت می­گیرد، مسائلی مانند چگونگی تنظیم سرفصل‌های پیشنهادی مصوب، نحوة تألیف، کیفیت و کمیت این درسنامه‌ها در حوزة طرح مسائل نظری، گزینش متن، کم و کیف توضیحات و فهرست‌ها و ضمائم آن در امر آموزش بسیار مهم است. مقالة حاضر سرفصل‌های مربوط به درس‌های ادبی- تاریخی (در سرفصل قدیم: تاریخ بیهقی و تاریخ جهانگشای جوینی) و مهم‌ترین درسنامه‌های تألیفی این دو متن را در رشتة زبان و ادبیات فارسی مرور می­کند و علاوه بر نقد و بررسی این درسنامه‌ها و برشمردن نقاط قوت و ضعف آن‌ها؛ در خصوص دو سرفصل مرتبط با متون ادبی- تاریخی در سرفصل تازه مصوب شدة دورة کارشناسی زبان و ادبیات فارسی پیشنهادهایی مبنی بر تغییر عنوان و محتوای آن‌ها ارائه می‌کند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

.

نویسنده [English]

  • . .
چکیده [English]

.

ابن فندق، علی ابن زید بیهقی (1361).تاریخ بیهق، تصحیح احمد بهمنیار، چ. سوم، کتابفروشی فروغی، تهران.
جوینی، عطاملک بن محمد بن محمد، (1391). تاریخ جهانگشای جوینی (3 جلد)، تصحیح و تعلیقات دکتر حبیب‌الله عباسی و دکتر ایرج مهرکی، چ. سوم، انتشارات زوار، تهران
حسینی کازرونی، سیّداحمد، (1383). گزیدة تاریخ بیهقی (خزانة حجّت)، انتشارات زوار، تهران.
خاتمی، احمد، (1392).گزیدة تاریخ جهانگشای جوینی، نشر علم، تهران.
خطیب‌رهبر، خلیل، (1371). جهانگشای جوینی، چنگیز، تارابی، خوارزمشاه، حسن صباح، با معنی واژه‌ها و ...، انتشارات مهتاب، تهران.
خطیب‌رهبر، خلیل، (1373). تاریخ بیهقی با معنی واژه‌ها و شرح ...، چ. ششم، انتشارات مهتاب، تهران.
دبیران، حکیمه و برامکی، اعظم، (1393)، «نقد کتاب گزیدة تاریخ بیهقی»، در پژوهشنامة انتقادی متون و برنامه‌های علوم انسانی، س. 14، ش. 30، خرداد و تیر 1393، صص 17-33.
دبیرسیاقی، محمد، (1369). گزیدة تاریخ بیهقی، چ. پنجم، شرکت سهامی کتابهای جیبی، تهران.
دهقانی، محمد، (1394). حدیث خداوندی و بندگی، تحلیل تاریخ بیهقی از دیدگاه ...، نشر نی، تهران.
رجایی بخارایی، احمدعلی (1347). «نقش آداب و رسوم عامه در حل مشکلات ادبی»، در مجله دانشکده ادبیات مشهد، س. 4، ش. 13 و 14 (بهار و تابستان 1347). صص 103 – 114.
رنجبر، ابراهیم و محرمی، رامین (1391).تاریخ سلسلة غزنویان (چکیدة تاریخ بیهقی)، انتشارات آیدین، تبریز.
روان‌پور، نرگس، (1391).گزیدة تاریخ بیهقی (چاپ اول 1365)، چ. شانزدهم، نشر قطره، تهران.
سرمدی، مجید؛ میرزایی، علی و محمدی‌بدر، نرگس، (1394).برگزیده و شرح تاریخ جهانگشای جوینی، چ. چهارم، انتشارات دانشگاه پیام نور، تهران.
شعار، جعفر، (1370).گزیدة تاریخ جهانگشای جوینی، چ. دوم، چاپ و نشر بنیاد: تهران.
فیاض، علی‌اکبر (مصحح)، (1383).تاریخ بیهقی، تصنیف خواجه ابوالفضل محمدبن حسین بیهقی دبیر، چ. دوم، انتشارات دانشگاه فردوسی مشهد: مشهد.
مصطفوی سبزواری، رضا، (1386). آشنایی با تاریخ بیهقی، انتشارات سمت، تهران.
مصطفوی سبزواری، رضا، (1389). تاریخ بیهقی (گزیده)، چ. دوم، انتشارات دانشگاه پیام نور، تهران.
والدمن، مریلین (1375).زمانه، زندگی و کارنامة بیهقی، ترجمه منصوره اتحادیه (نظام‌مافی)، نشر تاریخ ایران، تهران.
یاحقی، محمدجعفر و سیدی، مهدی، (1389). دیبای زربفت (گزیدة تاریخ بیهقی)، انتشارات سخن، تهران.
یاحقی، محمدجعفر و مهدی سیدی (مصححان)، (1392).تاریخ بیهقی، تألیف ابوالفضل محمدبن حسین بیهقی، 2 ج، چ. چهارم، انتشارات سخن، تهران.
یاحقی، محمدجعفر و مهدی سیدی، (1392).دیبای خسروانی (کوتاه شدة تاریخ بیهقی)، چ. یازدهم، نشر جامی، تهران.