تشبیه تاریک: گونه‌ای از تصویر در شعر منثور معاصر

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه فردوسی مشهد

2 دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده

نویسندگان این مقاله مدعی ظهور گونه­ی جدیدی از تشبیه به نام «تشبیه تاریک» در شعر منثور معاصر فارسی هستند که متأثر از ترجمه به وجود آمده‌است. در تشبیه تاریک تصور وجه شباهت برای دو سوی تشبیه یا یکی از طرفین، با توجه به اجزای کلام، قابل توجیه و درک نیست، از این رو فهم روشنی از تشبیه حاصل نمی­شود. ابتدا، موضوع تأثیرپذیری و جریان ترجمه­ی شعر به اختصار توضیح داده ­شده‌است. در بخش بحث و بررسی، پس از ارائه­ی تعاریفی از تشبیه، «تشبیه تاریک» معرفی و نمونه­های شعری مرتبط نیز بررسی شده­‌است. سپس نسبت تشبیه تاریک با ابهام و مسأله­ی معنا، بلاغت و زیبایی­شناسی بحث شده‌است. وجه مشترک تمام این بخش­ها، عدم توجه به معنا و اولویت ندادن به آن است که در تشبیه تاریک نمود دارد. این سه بخش، به منظور روشن شدن ابعاد تشبیه تاریک و نیز تقویت فرض تأثیرپذیری است. به زعم نویسندگان مقاله، دریافت­ و فهم نادرست شاعران از این بخش­ها، فرایند تأثیرپذیری را تقویت و تسهیل کرده­است. شخصی­نویسی، ترجمه­ی نامناسب و توجه نکردن مترجم به ارجاعات برون­متنی در ترجمه از جمله عوامل زمینه­ساز شکل­گیری تشبیه تاریک بیان شده­است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

.

نویسندگان [English]

  • . . 1
  • . . 2
چکیده [English]

.

نویسندگان این مقاله مدعی ظهور گونه­ی جدیدی از تشبیه به نام «تشبیه تاریک» در شعر منثور معاصر فارسی هستند که متأثر از ترجمه به وجود آمده‌است. در تشبیه تاریک تصور وجه شباهت برای دو سوی تشبیه یا یکی از طرفین، با توجه به اجزای کلام، قابل توجیه و درک نیست، از این رو فهم روشنی از تشبیه حاصل نمی­شود. ابتدا، موضوع تأثیرپذیری و جریان ترجمه­ی شعر به اختصار توضیح داده ­شده‌است. در بخش بحث و بررسی، پس از ارائه­ی تعاریفی از تشبیه، «تشبیه تاریک» معرفی و نمونه­های شعری مرتبط نیز بررسی شده­‌است. سپس نسبت تشبیه تاریک با ابهام و مسأله­ی معنا، بلاغت و زیبایی­شناسی بحث شده‌است. وجه مشترک تمام این بخش­ها، عدم توجه به معنا و اولویت ندادن به آن است که در تشبیه تاریک نمود دارد. این سه بخش، به منظور روشن شدن ابعاد تشبیه تاریک و نیز تقویت فرض تأثیرپذیری است. به زعم نویسندگان مقاله، دریافت­ و فهم نادرست شاعران از این بخش­ها، فرایند تأثیرپذیری را تقویت و تسهیل کرده­است. شخصی­نویسی، ترجمه­ی نامناسب و توجه نکردن مترجم به ارجاعات برون­متنی در ترجمه از جمله عوامل زمینه­ساز شکل­گیری تشبیه تاریک بیان شده­است.