واکاوی و تحلیل گونه‌های مختلف اسطوره در شعر سهراب

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسنده

استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی؛ دانشگاه صنعتی خواجه‌نصیرالدین‌طوسی

چکیده

سهراب از شاعران سوررئال معاصر است که در شعرش شاهد نوعی سیالیت هستیم. در شعر سهراب اساطیر جلوه و شکوه خاصی دارند. او با بیانی کلی و چشمانی دیگر به جهان می­نگرد و از اساطیر مختلف به بیان­های گوناگون یاد می­کند. وی گاهی فقط از اساطیر ملی و یا مذهبی کهن یاد می­کند و گاه نیز به اسطوره­سازی با کمک حوادث و شخصیت­های تاریخی دست می­زند. اساطیر در شعر سهراب بیشتر از طریق روایت یادآوری می­شوند و شاعر کمتر به ذکر نام مستقیم می­پردازد؛ از این رو دریافت آنها در شعرش کمی دیریاب است. وی در عین حال به اساطیر مختلف اعم از اساطیر مذهبی و ملی پیش از اسلام و پس از اسلام و نیز اساطیر غیر ایرانی توجه داشته است. در این بین اشارة بسیار وی به نیلوفر به عنوان اسطوره­ای مشترک بین ایران و هند قابل توجه است. علاوه بر این اساطیر آفرینش نیز در بین تمام اساطیر بیش از بقیه مورد توجه سهراب قرار گرفته است

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

.

نویسنده [English]

  • ساغر سلمانی‌نژاد مهرآبادی
چکیده [English]

.

- اسماعیل­پور، ابوالقاسم(1377)، اسطوره؛ بیان نمادین، تهر ان، سروش ،انتشارات صدا و سیما.
- الیاده، میرچا(1362)، چشم اندازهای اسطوره، ترجمه جلال ستاری، تهران، توس.
-....................(1372)،رساله در تاریخ ادیان، ترجمه جلال ستاری، چاپ اول، تهران، سروش.
-امامی، صابر(1380)، اساطیر در متون تفسیری فارسی، چاپ اول، تهران، گنجینه فرهنگ.
- جواری، محمدحسین(1383)، اسطوره در ادبیات تطبیقی، به نقل از اسطوره و ادبیات، (مجموعه مقالات )چاپ اول،  تهران، سمت، صص40-51
-حقوقی، محمد (1371)، شعر زمان ما، چاپ اول، تهران، مرکز.
- ذکرگو، امیرحسین(1377)، اسرار اساطیر هند، چاپ اول، تهران، فکر روز.
- ژیران، ف(1375)، فرهنگ اساطیر یونان، ترجمه ابوالقاسم اسماعیل پور، چاپ اول، تهران، فکر روز.
- سپهری، سهراب (1374)، هشت کتاب، چاپ سیزدهم، تهران، طهوری.
-. سپهری، سهراب(1369)، اتاق آبی، سروش، تهران.
- سرکاراتی، بهمن(1378)، سایه­های شکار شده، تهران، نشر قطره.
- شمیسا،سیروس(1382)، نگاهی به سپهری، چاپ هشتم، تهران، صدای معاصر.
- س‍ورآب‍ادی‌، ع‍ت‍ی‍ق‌ب‍ن‌م‍ح‍م‍د(1381)، تفسیر سورآبادی، به تصحیح علی اکبر سعیدی سیرجانی،تهران،نشر نو.
- طبری، محمدبن جریر(1352)، تاریخ الرسل والملوک، ترجمه ابوالقاسم پاینده، تهران، بنیاد فرهنگ ایران.
- فرنبغ دادگی(1369)، بندهشن، گزارش مهرداد بهار، چاپ اول، تهران، توس.
- عابدی کامیار(1375)، از مصاحبت آفتاب،(تاملات و جستجوهایی در شعر سهراب سپهری)، تهران، نشر روایت، چاپ دوم.
- گریمال، پی­یر(1347)، فرهنگ اساطیر یونان و روم، ترجمه احمد بهمنش، چاپ اول دانشگاه تهران.
- کریستین سن، آرتور(1386)، افسانه­های ایرانیان، ترجمه امیر حسین اکبری شالچی، تهران، ثالث.
- مقدادی، بهرام(1377)، تحلیل و گزیده شعر سهراب سپهری، چاپ اول، تهران، پایا.
-ویو، ژ(1382)، اساطیر مصر، ترجمه ابوالقاسم اسماعیل­پور، چاپ اول، نشر کاروان.
- هال، جیمز(1380)، فرهنگ نگاره‌ای نمادها در هنر شرق و غرب، ترجمه رقیه بهزادی، تهران، فرهنگ معاصر.
- یاحقی، محمدجعفر(1375)،فرهنگ اساطیرواشارات داستانی در ادبیات فارسی، چاپ دوم، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.