بررسی بوم‌گرایانة با شبیرو، اثر محمود دولت‌آبادی

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسنده

دکترای ادبیات انگلیسی، دانشگاه یو پی ام مالزی

چکیده

با وجود آن‌که طبیعت و محیط زیست همواره جزء لاینفک، اجتناب‌ناپذیر، و تأثیرگذار در زندگی بشر بوده است، گاه در مطالعات ادبی و تحلیل داستان‌ها فقط مکانِ رویدادِ حوادثِ داستان و یکی از عناصر فرعی و حاشیه‌ای قلمداد شده و به‌منزلة یکی از عناصر اصلی داستان، کمتر بدان توجه شده است. این مقاله، با رویکرد نقد بوم‌گرا، به بررسی نقش طبیعت در داستان با شبیرو، اثر محمود دولت‌آبادی، و تأثیر رابطة شخصیت‌های داستان با طبیعت وحش می‌پردازد. دولت‌آبادی در با شبیرو، از محیط غیرمتعارف داستان‌هایش، یعنی بندر و به‌ویژه دریا، که در اصول نقد بوم‌گرا جزء طبیعت وحش است، بهره جسته و تا حدی از محیط تکراری زمینی (غیردریایی) روستایی و شهریِ محض فاصله گرفته است. به همین سبب، ُبعد تاریک و روشن طبیعت، که از منظر نقد بوم‌گرا در محیط زیست طبیعی نمایان‌تر است، به‌واسطة حضور قهر و لطافت طبیعت در این داستان، دست‌مایة اصلی برای تحلیل این اثر مهجورماندة دولت‌آبادی قرار می‌گیرد. از منظر ارتباط انسان با طبیعت، که محور اصلی رویکرد بوم‌گرایانه است، شخصیت‌های داستانِ با شبیرو در رابطة با دریا، به‌منزلة طبیعت وحش، و همچنین جبر آب و هوایی، از یک سو، به جایگاه اصلی خود و حقارت انسان در مقابل قدرت طبیعت پی‌می‌‌برند و از سوی دیگر با بهره‌گیری از لطافت دریا، مظهرِ طبیعت مادر، به تسکین و تهذیب جسم و روح خود می‌پردازند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

On With Shobeyro: An Ecocritical Approach

نویسنده [English]

  • Morteza Habibi Nasaami
چکیده [English]

Though nature and environment are inseparable and inevitable parts of human life, they have most usually been merely considered as marginal setting to story-writing and critic. This article explores the role and function of nature in Mahmoud Dowlat Abaadi's With Shobeyro in the framework of ecocriticism and the effect of the characters' relationship with wild nature. In this short story, Dowlat Abaadi stays away from his typical rural setting; relying instead on more natural environments such as seaside and coastal area.  Hence, the dark and bright sides of nature which are more palpable in natural environment becomes the focus of attention in analyzing this obscure short story. From ecocritical perspective, on the one hand, characters in "With shobeyro" come to self-realization as a result of their confrontation with wilderness and at the same time they purge both their body and mind through benevolence of the sea.

کلیدواژه‌ها [English]

  • : Nature
  • environment
  • ecocriticism
  • self-realization
  • Dowlat Abaadi
  • With Shobeyro
دولت‌آبادی، محمود (1357). با شبیرو، تهران: گلشایی.
 
Barry, Peter (2002). Beginning Theory: An Introduction to Literary and Cultural Theory, Manchester University Press.
Bluefarb, Sam (1959). “The Sea-Mirror and Maker of Character in Fiction and Drama”, The English Journal, 48.9: 501-10.
Branch, Michael P. and Scott Slovic (1993-2003). The Isle Reader: Ecocriticism, University of Georgia Press.
Buell, Lawrence (2001). Writing for an Endangered World: Literature, Culture, and Environment in the U.S. And Beyond, Belknap Press of Harvard University Press.
Burke, Edmund (1757). A Philosophical Enquiry in to the Origin of Our Ideas of the Sublime and Beautiful, London: for R. and J. Dodsley.
Byrd, Gregory L. (2001). Deserted Places: Wilderness in Modernist American Literature 1900-1940, The University of North Carolina.
Byrd, Gregory L. (2009). “Storm Fear: Weather as Wilderness in the Modernist Imagination”, Marjorie Kinnan Rawlings Journal of Florida Literature, 17: 105-26.
Carleton Ray, G. (1985). “Man and the Sea - the Ecological Challenge”, American Zoologist, 25.2: 451-68.
Clayton, Susan (2003). “Environmental Identity: A Conceptual and Operational Definition”, Identity and the Natural Environment: The Psychological Significance of Nature, Ed. Susan Clayton, MIT Press.
Garrard, Greg (2004). Ecocriticism, Routledge.
Glotfelty, Cheryll and Harold Fromm, eds (1996). The Ecocriticism Reader: Landmarks in Literary Ecology, University of Georgia Press.
Ikerd, John E. (1999). “In Harmony with Naure”, AgriExpo '99, Columbia, MO.
Linneweber, Volker (2003). “Representation of the Local Environment as Threatened by Global Climate Change: Toward a Contextualized Analysis of Environmental Identity in a Coastal Area”, Identity and the Natural Environment: The Psychological Significance of Nature, Ed. Susan Clayton, MIT Press.
Love, Glen A. (1996).“Revaluing Nature: Toward an Ecological Criticism”, The Ecocriticism Reader: Landmarks in Literary Ecology, Eds. Cheryll Glotfelty and Harold Fromm, University of Georgia Press.
Norwood, Vera L. (1996). “Heroines of Nature: Four Women Respond to the American Landscape”, The Ecocriticism Reader: Landmarks in Literary Ecology, Eds. C. Glotfelty and H. Fromm, University of Georgia Press.
Shaw, Pillip (2006). The Sublime, Routledge.
Slovic, Scott (1996). “Nature Writing and Environmental Psychology”, The Ecocriticism Reader: Landmarks in Literary Ecology, Eds. C. Glotfelty and H. Fromm, University of Georgia Press.
Slovic, Scott (2000). “Ecocriticism: Containing Multitude, Practising Doctrine”, The Green Studies Reader: From Romanticism to Ecocriticism, Ed. Laurence Coupe, Routledge.
Thomas, Pat (2004). Under the Weather: How Weather and Climate Affect Our Health, Fusion Press.