بررسی تطبیقی شعر احمد صافی و بهار (با تکیه بر موضوع دین)

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسنده

استادیار پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی

.

چکیده

شعر از آغاز حیات بشری، با همۀ لحظات آسمانی و زمینی‌اش، با انسان همراه بوده است. هرچند شعر در مکتب متعالی اسلام جایگاه واقعی و دینی یافت، در زبان‌های مختلف به‌ویژه عربی و فارسی تکامل خود را در قالب‌های متفاوت نشان داد.
اگر شعر و شاعری درخدمت خیر و صلاح جامعه باشد و جامعۀ بشری را به‌سوی اخلاق فاضله و ایمان به خدا سوق دهد، بدون تردید مورد تأیید اسلام است و قرآن و پیامبر (ص) و اهل بیت (ع) از چنین شعری حمایت می‌کنند. از صدر اسلام تا کنون، با تمسّک به سنّت پیامبر اکرم (ص)، از شعر به‌عنوان سلاحی کارآمد و حتی معنوی در دفاع از دین و مبانی آن و نیز مقابله با تهاجم دشمن استفاده شده است. در این خصوص، بهار و احمد صافی از نمونه‌های بارزی هستند که در لابه‌لای اشعارشان باورهای دینی و آموزه‌های اعتقادی نمودی روشن دارد. در این مقاله سعی شده است ظهور و بروز اندیشه‌های دینی در اشعار این دو شاعر معاصر به روش تحلیل محتوا بررسی شود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Religious Thought in the Poetries of Malek-o-Sho’ara Bahar and Ahmad al-Safi al-Najafi

نویسنده [English]

  • Yadollah Rafiei
Assistant Professor, Islamic Azad University-Tabriz Branch, Department of Arabic Language and Literature (Corresponding Author)
چکیده [English]

If poetry serves the public good and leads the human society towards sublime
morality and faith in God, it will certainly be approved by Islam, and will be
supported by The Quran, the Prophet (PBUH), and Ahl al-Bayt (AS). Since early
Islamic era and with adherence to the tradition of the Holy Prophet (SAW), poetry
has been used as an efficient, and even spiritual, weapon to defend the religion and
its foundations and to confront the enemy invasion. In this regard, Bahar and Ahmad
Safi are prominent examples whose poems have clear manifestations of religious
beliefs and theological teachings. The present paper is an attempt to study the
emergence and rise of religious thoughts in the poems of these two contemporary
poets using the method of content analysis.

کلیدواژه‌ها [English]

  • religious thought
  • Religious poetry
  • Malek-o-Sho’ara Bahar
  • Ahmad al-Safi al-Najafi

مراجع

کتابنامه
بصری، میر (1994م). اعلام‌الأدب فی‌العراق‌الحدیث، تقدیم جلیل‌العطیه، الجُزءُ‌الأوّل، الطبعة الأولی، بی‌جا: دارالحکمه.
بهار، محمدتقی (ملک‌الشعرا) (1381). دیوان اشعار، چاپ اول، تهران: انتشارات علم.
الجبوری، کامل سلیمان (2003م). معجم‌الشعرا، الطبعة الأولی، الجزء الاول، لبنان (بیروت): دارالکتب ‌العلمیه.
زرقانی، سیدمهدی (1386). یادی دوباره از بهار (مجموعه ‌مقالات)، به‌کوشش سعید بزرگ بیگدلی، تهران: مؤسسۀ تحقیقات و توسعۀ علوم انسانی.
سحار، سعید جودت (1971م). موسوعة الفکرالعربی، المجلد الثانی، قاهره: مکتبة مصر.
شیخ‌الرّئیس کرمانی، محمد (1388). شعر شیعی و شعرای شیعه در عصر اول عباسی، چاپ اول، تهران: انتشارات اطلاعات.
الصافی‌النجفی، ‌احمد (1962م). الشّلال، الطبعة الاولی، بیروت: دارالعلم للملأیین.
الصافی‌النجفی، ‌احمد (1983م). اشعّة ملوّنة، الطبعة الرابعة، بیروت: مکتبة‌ المعارف.
الصافی‌النجفی، ‌احمد (1983م). اللفحات، الطبعة ‌الثالثة، بیروت: مکتبة ‌المعارف.
الصافی‌النجفی، ‌احمد (1983م). هواجس، الطبعة الثالثة، بیروت: مکتبة المعارف.
ظفری، ولی‌الله (1380). حبسیه در ادب فارسی (از آغاز دورۀ قاجاریه تا انقلاب اسلامی)‌، ج 2، چاپ اول، تهران: انتشارات امیرکبیر.
عابدی، کامیار (1376). به‌یاد میهن، زندگی و شعر ملک‌الشعرای بهار، تهران: نشر ثالث.
کریمی، مرزبان (1386). عرفان، ادبیات و تصوّف، چاپ اول، شهرکرد: انتشارات سدرة‌المنتهی.
محدثی خراسانی، زهرا (1388). شعر آیینی و تأثیر انقلاب اسلامی بر آن، چاپ اول، تهران: مجتمع فرهنگی عاشورا.
‌مدرسی، فاطمه (1386). یادی دوباره از بهار (مجموعه‌ مقالات)، به‌کوشش سعید بزرگ بیگدلی، تهران: مؤسسۀ تحقیقات و توسعۀ علوم انسانی.
المعوش، سالم (2006م). احمد ‌الصافی‌النجفی، حیاته من شعره، الطبعة ‌الأولی، لبنان (بیروت‌‌): مؤسسة بحسون.
موریسن، جرج و همکاران (1380). تاریخ ادبیات ایران از آغاز تا امروز، ترجمۀ دکتر یعقوب آژند، چاپ اول، تهران: انتشارات گسترده.
میرقادری، سید فضل‌الله (1385). «شعر تأملی» در ادبیات عربی معاصر، چاپ اول، شیراز: نوید شیراز.
یاحقی، محمدجعفر (1388). جویبار لحظه‌ها، چاپ یازدهم، تهران: انتشارات جامی.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار