نفی انگاره های متافیزیک حضور در داستان کوتاه باز رو به رود

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترای زبان و ادبیات فارسی دانشگاه لرستان

2 استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه لرستان

3 استادیارگروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه لرستان

4 دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه لرستان

10.30465/copl.2023.38999.3663

چکیده

شالوده‌شکنی که دریدا آن را در تقابل با فلسفة افلاطونی و گفتمان‌های غالب غرب قرار داد؛ به نفی متافیزیک حضور، لوگوس‌محوری، نفی تقابل‌های دوگانه منتهی شد. در این دیدگاه، اگرچه دریدا از نفی کلام‌محوری در مقابل نوشتار، غیاب در تقابل با حضور، حقیقت در تقابل با مجاز و ... سخن می‌گوید، اما هدف او این نیست که نوشتار را بر گفتار، مجاز را بر حقیقت یا غیاب را بر حضور ترجیح دهد، بلکه می‌خواهد تکثر معنایی را در خدشه‌دار کردن این انگاره‌های متافیزیکی بازسازی کند و به معناهای تازه از متن دست یابد. داستان بازروبه‌رود اثر شهریار مندنی‌پور، انگاره‌های متافیزیکی بسیاری را در درون خود دارد که راوی در تلاش است این انگاره‌ها را در هم بشکند و با تعلیق‌های پیاپی معنایی، دال‌ها و نشانه‌های بی‌شماری ا برای معناهای متکثر حاصل کند. ما براساس روش توصیفی- تحلیلی در این مقاله برخی از این انگاره‌ها مانند نفی تعریف واحد حقیقت، مرگ مؤلف، نشانه‌شناسی پساساختارگرایی، ایدئولوژی غالب متن از طریق نفی تقابل‌ها و ارزش‌ها ... را مورد بررسی قرار داده‌ایم.

کلیدواژه: شالوده‌شکنی، نفی متافیزیک حضور، داستان کوتاه، شهریار مندنی‌پور، باز رو به رود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

A Negation of the Assumptions of the Metaphysics of Presence in Mandanipour’s Again Facing the River

نویسندگان [English]

  • sara falah 1
  • safiyeh moradkhani 2
  • saeid zohrevand 3
  • tahereh sadeghi tahsili 4
1 candidate of doctorat persian language and literature at lorestan university
2 departent of persian litrerture facuity of persian literature lorestan university
3 assistant professor of persian language and literature at lorestan university
4 associate professor of persian language and literature at lorestan university
چکیده [English]

First forged in the writings of French philosopher Jacque Derrida, deconstruction undermines the Platonic philosophy and dominant Western discourses to negate the metaphysics of presence, logocentrism, and binary oppositions. In this standpoint, although Derrida subverts such dichotomies as speech/writing, absence/presence, and truth/virtuality, he does not aim to privilege writing, presence, and virtuality above their oppositions; instead, he seeks to overcome the limitations of textual meaning to reach pluralism in interpretation. Shahriar Mandanipour’s Again Facing the River bears abundant metaphysical assumptions which the narrator endeavors to undermine in order to present galore signifiers and signs by constantly deferring meaning to provide the ground for new interpretations of the text. Based on a descriptive-analytic approach, this article attempts to investigate such concepts as the rejection of ultimate truth, death of the author, poststructuralist semiotics, the dominant ideology of the text by negating binaries and values, and so on.

کلیدواژه‌ها [English]

  • deconstruction
  • the negation of the metaphysics of presence
  • short story
  • Shahriar Mandanipour
  • Again Facing the River

مراجع

منابع و مآخذ
احمدی، بابک (۱۳۸۰)، ساختار و تأویل متن، تهران: نشر مرکز.
--------- (1372)، ساختار و تأویل متن، ج دوم، تهران: مرکز.
--------- (1386)، حقیقت و زیبایی، چ چهاردهم، تهران: نشر مرکز.
--------- (1388)، ساختار و تاویل متن، چ یازدهم، تهران: نشر مرکز.
----------- (1397)، شالوه­شکنی، ترجمه پیام یزدانجو، چ سوم، تهران: نشر مرکز.
استیس، و ت،(1388)، عرفان و فلسفه، ترجمۀ بهاءالدین خرمشاهی، چ هفتم، تهران: سروش(انتشارات صدا و سیما).
اسکیلاس، ا م، (1387)، درآمدی بر فلسفه و ادبیات، ترجمه مرتضی نادری دره­شوی، تهران: انتشارات اختران.
برتنس، هانس (1384)، مبانی نظریه ادبی، ترجمه محمدرضا ابوالقاسمی، تهران: ماهی.
برسلر، چارلز (1386)، درآمدی بر نظریه­ها و روش­های نقد ادبی، ترجمه مصطفی عابدینی فرد، تهران: نیلوفر.
پاینده، حسین(1385)، مرگ مؤلف در نظریه­های ادبی جدید، نامة فرهنگستان، صص 26-44.
چندلر، دانیل (1386)، مبانی نشانه­شناسی، ترجمه مهدی پارسا، تهران: سوره مهر.
حیدری، فاطمه و بیتا دارابی، بینامتنیت در شرق بنفشه، فصلنامه جستارهای زبانی، د4، ش 2 (پیاپی14)، صص 55- 74. 
دورانت، و، (1384)، تاریخ فلسفه، ترجمه عباس زریاب، تهران: علمی و فرهنگی.
سلدن، رامان و پیتر ویدوسون (1377)، راهنمای نظریه ادبی معاصر، ترجمه عباس مخبر، تهران: قصه.
ضمیران، محمد (1386)، ژاک دریدا و متافیزیک حضور، تهران: انتشارات هرمس.
فقیه ملک مرزبان، نسرین (1393)، رمزگان­شناسی حیوان در داستان­های کوتاه شهریار مندنی­پور، فصلنامه تخصصی مطالعات داستانی، سال دوم، شماره سوم، صص 91-108.
قره باغی، علی­اصغر (1380)، تبارشناسی پست­مدرنیسم، تهران: دفتر پژوهش­های فرهنگی.
قیطوری، ع، (1382)، قرآن: ساخت­گرایی و بازگشت نشانه، قم: کتاب طه.
کالر، جاناتان (1382)، نظریه ادبی، ترجمه فرزانه طاهری، تهران: مرکز. 
لاوین، ت. ز، (1386)، فلسفه برای همه: از سقراط تا سارتر، ترجمه پرویز بابایی، تهران: نگاه.
محمدی، حسین و طاهره کریمی (1391)، پیش­نمون و انواع آن در داستان­های شهریار مندنی­پور، مطالعات داستانی، فصلنامه تخصصی، سال اول، شماره اول، صص 96-109.
محمدی آسیابادی، ع، (1386)، نظریه ساخت­شکنی، داستان بشر پرهیزگار، گوهر گویا، سال اول، شماره چهارم.
مقدادی، بهرام (1387)، فرهنگ اصطلاحات نقد ادبی (از افلاطون تا عصر حاضر)، تهران: فکر روز.
مکاریک، ایرنا ریما (1385)، دانشنامة نظریه ادبی معاصر، ترجمة مهران مهاجر و محمد نبوی، تهران: آگه.
مولود طلایی، نعیمه فقیهیان و محمدرضا نصر اصفهانی (1392)، برجسته­سازی­های زبانی در داستان کوتاه شرق بنفشه (بر مبنای چهارچوب زبان­شناختی دیوید لیچ) ادبیات پارسی معاصر، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، سال چهارم، شماره اول، 1393، صص 85- 103.
نجومیان، ا ع، (1382)، درآمدی بر شالوده­شکنی: دریدا، بورخس، دن کیشوت، کتاب ماه، ادبیات و فلسفه، سال ششم، شماره هفتم.
نوریس، کریستوفر (1388)، شالوده­شکنی، ترجمه پیام یزدانجو، تهران: مرکز.
هارلند، ریچارد (1385)، درآمدی تاریخی بر نظریة ادبی از افلاتون تا بارت، ترجمه غلامرضا امامی و همکاران، تهران: نشر چشمه.
هارلند، ریچارد (1395)، ابرساختگرایی، فلسفة ساخت­گرایی و پساساخت­گرایی، مترجم فرزان سجودی، چ سوم، تهران: نشر سوره مهر.
ادبیات پارسی معاصر
دوره 13، شماره 1 - شماره پیاپی 1
اردیبهشت 1402
صفحه 181-204

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار