روایت‌شناسی سفرنامه نیم‌دانگ پیونگ‌یانگ بر اساس نظریه‌ی ژپ لینت‌ولت

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسنده

هیات علمی دانشگاه پیام نور

10.30465/copl.2022.41120.3752

چکیده

سفرنامه را می‌توان به‌عنوان یکی از انواع روایت، مورد بررسی و تحلیل قرار داد. سفرنامه‌ی نیم‌دانگ پیونگ‌یانگ نوشته‌ی رضا امیرخانی حاصل دو سفر او به کره‌ی شمالی است. در این سفرنامه برخلاف سفرنامه‌های معهود، بازدید‌های میدانی و توصیف مکان و تجربه‌های مردم‌شناسانه و غیره، رخ نداده است، نویسنده به‌ناچار و به اقتضای شرایط غیرقابل پیش‌بینی در کره‌ی شمالی، هدفش را از جهان‌گردی به مسأله‌گردی تغییر می‌دهد و هدف بازدیدهای محدودش را از دیدارهای جغرافیایی به کشف و فهم انسان کره‌ی شمالی با رعایت قالب سفرنامه نویسی معطوف می‌کند.

پاسخ به این پرسش که چگونه سفرنامه‌ای بدون بازدیدهای میدانی و روش مرسوم در سفرنامه‌نویسی می‌تواند شکل‌گیرد، را باید در شیوه روایت‌پردازی این سفرنامه جست‌و‌جو کرد. دریچه‌های گوناگونی از منظر نظریه‌های مختلف می‌توان بر شیوه روایت‌پردازی این اثر گشود که پس از بررسی ویژگی‌های این سفرنامه و نقش کنشگری نویسنده، تطبیق و تحلیل این اثر براساس نظریه‌ی ژپ لینت ولت (که بر «نقطه‌ی دید» و «تقابل کارکردی راوی و کنشگر» تمرکز دارد) مناسب شناخته شد. نتیجه آن‌که روایت در این سفرنامه، همسان است و راوی به عنوان کنشگر یا شخصیت اصلی یا قهرمان اصلی، مرکز جهت گیری روایت است؛ پایه های ادراکی-روانی، زمانی، مکانی و کلامی، همه نشان‌دهنده‌ی آن است که اگرچه نویسنده به گونه‌ی رواییِ متنگرا نیز توجه دارد ولی شیوه‌ی غالب، گونه‌ی روایی کنشگر است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Narrative of the travelogue of Nim Dang Pyongyang Based on Jaap Lintvolt's theory

نویسنده [English]

  • fateme shekardast
Faculty of Literature PNU University
چکیده [English]

The travelogue can be studied and analyzed as one of the types of narratives. Nim Dang Pyongyang's travelogue by Reza Amirkhani is the result of his two trips to North Korea. In this travelogue, unlike conventional travelogues, field visits and descriptions of places and anthropological experiences, etc., have not taken place. It focuses on the discovery and understanding of North Korean man in the form of travel writing.

The answer to the question of how a travelogue can be formed without field visits and the conventional method of travel writing should be sought in the narrative method of this travelogue. Different perspectives can be opened from the perspective of different theories on the narrative method of this work. After examining the characteristics of this travelogue and the active role of the author, adapting and analyzing this work based on Jaap Lintvelt theory (based on "point of view" and "functional confrontation between narrator and actor"). Focuses) was found appropriate.

The result is that the narrative in this travelogue is the same and the narrator, as the actor or the main character or the main hero, is the center of the narrative; The perceptual-psychological, temporal, spatial, and verbal foundations all indicate that although the author also pays attention to the contemplative narrative, the dominant method is the active narrative.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Travelogue
  • Nim Dang Pyongyang
  • Jaap Lintvolt
  • Narrative
  • Reza Amirkhani
منابع و مآخذ
امیرخانی، رضا(1398)، نیم دانگ پیونگ یانگ، تهران، نشر افق
بی نیاز، فتح الله (1388)، درآمدی بر داستان نویسی و روایت شناسی، تهران، انتشارات افراز
تولان، مایکل جی، (1383) ، درآمدی نقادانه و زبانشناختی بر ر ایت، ترجمه ابوالفضل حری، تهران، بنیاد سینمایی فارابی
داد، سیما(1383)، فرهنگ اصطلاحات ادبی، تهران، مروارید
ذکایی، محمد سعید. (1387). روایت, روایت گری و تحلیل های شرح حال نگارانه. پژوهشنامه علوم انسانی و اجتماعی, 8(1 ویژه نامه پژوهش های اجتماعی, 69-98.
رضوانیان، قدسیه(1388)، سیر تحولی روایت در ادبیات سفر نامه ای ایران، مجله تاریخ ادبیات، شماره 3/63 ، زمستان، ص 175-191
سلطانی، محمد صالح(1398)، ول کام بک، نگاهی به نیم دانگ پیونگ یانگ کتاب جدید رضا امیرخانی، برگرفته از لینک    https://bookroom.ir/mag/content/116/آخرین دسترسی 25 فرودین 1401
شکردست، فاطمه، گرجی، مصطفی، کوپا، فاطمه، سنگری، محمدرضا (1393) رویکردی در تحلیل و نقد رمان های انقلاب اسلامی با تاکید بر نقد رمان های رضا امیرخانی. پژوهش زبان و ادبیات فارسی, -(33), 183-212.
صافی پیرلوجه، حسین. فیاضی، مریم سادات(1387)، نگاهی گذرا به پیشینه نظریه های روایت، مجله نقد ادبی ، سال 1 شماره 2، ص 145- 170
عباسی، علی(1393)، پژوهشی بر چگونگی زایش معنا از خلال ساختار روایی در «بیگانه» اثر آلبر کامو، فصلنامه مطالعات زبان و ترجمه ، شماره سوم، پاییز 1393، 25-39
علوی،فریده (1385)  نگاه در سفرنامه ها و ادبیات سفر، همایش ادبیات تطبیقی خودی از نگاه دیگران، مجموعه مقالات، ص  115-124
لینت ولت، ژپ(1390)، رساله‌ای در باب گونه‌شناسی روایت نقطه دید، ترجمه علی عباسی و نصرت حجازی، تهران، انتشارات علمی فرهنگی
محمدی فشارکی، محسن، خدادادی، فضل الله(1392)، بررسی ساختار و گونه روایی در متن سفرنامه ناصر خسرو بر اساس نظریه ژپ لینت ولت، متن شناسی ادب فارسی، سال پنجم شماره 3، پیاپی 19، ص 53 -68
نظری، حسین (1399) ، رضا امیرخانی در نیم دانگ پیونگ یانگ سر مخاطب کلاه می گذارد؟، بر گرفته از سایت https://www.khabaronline.ir/news/1379028  آخرین دسترسی 25 فروردین 1401
 
Barthes, R. (1997) Introduction to the structural analysis of narratives, in Image, music, taste, Essays selected and translated by Stephen Heath, pp: 79-124, London: Fontana.
Le Huenen, Roland, « Qu’est-ce qu’un récit de voyag ? », Littérales, no. 7, 1990