روایت‌های پسا‌مدرن و نابسندگی دلالت‌های بصری الگوهای ارتباط‌ روایی

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسنده

دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه کردستان

..

چکیده

آنچه در قالب مبانی یا الگوهای توصیف، تبیین و تحلیل متن‌های ادبی وجود دارد، بر آمده از وجوه مشترکیست که محققان پس از مطالعه متن‌های ادبی متنوع بدان دست می‌یابند. سپس این الگوها از یک سو مبنایی برای معرفی متن‌های پیش از خود و از سویی دیگر معیاری برای سنجش متن‌هایی است که الگوها بر شکل‌گیری آنها اثر گذاشته است. برغم تناسبی که میان الگوهای مذکور با متون برسازنده یا برساخته شدۀ آنها به چشم می‌خورد، این الگوها به هنگام مواجهه با متن‌هایی با ساختار یا فضای تعاملی متفاوت، نیازمند بازخوانی و بازسازی است. یکی از این موارد الگوهای ارتباط رواییِ رایج است که برغم تنوع مکاتب روایی و الگوهای پیشنهادی آنها، سطح بصری همگی حاوی نوعی مولف­محوری، مرکزگرایی و مرزبندی قطعی بوده؛ در تبیین و نمایش روایت‌های پسامدرن عاجز می‌نمایند. در این نوشتار ضمن معرفی زمینه‌ها، مبانی و شکل‌های الگو‌های ارتباط روایی رایج، نابسندگی دلالت­های بصری آنها در مواجهه با روایت‌های پسامدرن نشان داده خواهد شد. در نهایت الگویی ارتباطی در قالب نمودار پیشنهاد شده؛ که بزعم نگارنده می‌تواند فضای تعاملی همه روایت‌های موجود را به نمایش در آورد.

تازه های تحقیق

.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

.

نویسنده [English]

  • . .
.
چکیده [English]

.

ابرامز، ام. اچ ( 1386) فرهنگ­واره اصطلاحات ادبی، ترجمه سیامک بابایی، تهران:جنگل.
استادرت، هلن (1391) «تالیف­گرایی و نظریه مولف» از مجموعۀ نظریه فیلم عامه پسند، ویراستاران جوآن هالووز و مارک یانکوویچ، ترجمۀ پرویز اجلالی، تهران: ثالث، صص88-61.
بارت، رولان (1381) «مرگ مولف»، به سوی پسامدرن، تدوین و ترجمۀ پیام یزدانجو، تهران: مرکز، صص141-115.
براهنی، رضا (1376) آزاده خانم و نویسنده­اش (چاپ دوم) یا آشویتس خصوصی دکترشریفی، تهران: قطره.
بارکر، کرس (1391) مطالعات فرهنگی: نظریه و عملکرد، ترجمه مهدی فرجی و نفیسه حمیدی، تهران: پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی.
بامشکی، سمیرا (1392) « تداخل درونی در مثنوی» فصلنامه نقد ادبی، تربیت مدرس، سال 6، شماره 21، صص 36-9.
پرینس، جرالد (1391) روایت­شناسی، ترجمه محمد شهبا. تهران: مینوی خرد.
تودوروف، تزوتان ( 1388) بوطیقای نثر: پژوهش‌هایی نو درباره حکایت، ترجمه انوشیروان گنجی پور، تهران: نی.
تولان، مایکل (1386) روایت شناسی: درآمدی زبانشناختی- انتقادی، ترجمۀ سیده فاطمه علوی و فاطمه نعمتی، تهران: سمت.
رشیدیان، عبدالکریم (1393) فرهنگ پسامدرن، تهران: نی.
روانی­پور، منیرو (1380) کولی کنار آتش، تهران : مرکز.
ریمون-کنان، شلومیت (1387) روایت داستانی: بوطیقای معاصر، ترجمه ابوالفضل حری، تهران: نیلوفر.
شفیعی کدکنی، محمد رضا (1370) صورخیال در شعر فارسی، تهران: آگه.
شوتس ایشل، رینر (1391) مبانی جامعه­شناسی ارتباطات، ترجمۀ کرامت اله راسخ، تهران: نی.
صافی پیرلوجه، حسین (1392) «تبیین مرزشکنی در داستان­های نوین فارسی»، زبان شناخت، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، سال چهارم، شماره اول، صص83-59.
فوکو، میشل (1374) «مولف چیست؟»، ترجمه افشین جهاندیده، از مجموعه سرگشتگی نشانه‌ها، ویرایش مانی حقیقی،تهران: مرکز، صص214-.190.
قاسمی پور، قدرت (1395) «مرزشکنی روایی در داستان­ های ایرانی»، متن پژوهی ادبی، سال بیستم، شماره67، صص 145-127.
کاتب، محمد رضا (1382) هیس، تهران: ققنوس.
کالر، جاناتان (1390) در جستجوی نشانه‌ها: نشانه شناسی، ادبیات و واسازی، ترجمه لیلا صادقی و تینا امر الهی، ویراستار فرزان سجودی، تهران: علم.                              
کوری، گریکوری (1391) روایت­ها و راوی­ها، ترجمۀ محمد شهبا، تهران: مینوی خرد.
لاج، دیوید (1389) «رمان پسامدرنیستی»، نظریه‌های رمان از رئالیسم تا پسامدرنیسم، ترجمۀ حسین پاینده،  تهران: نیلوفر، صص200-143.
لوته، یاکوب (1386) مقدمه­ای بر روایت در ادبیات و سینما، ترجمۀ امید نیک فرجام، تهران: مینوی خرد. 
لوئیس، بری (1383) «پسامدرنیسم و ادبیات»، مدرنیسم و پسامدرنیسم در رمان، گزینش و ترجمۀ حسین پاینده، تهران: روزگار نو، صص109-77.
لوسی، نیل (1393) فرهنگ واژگان دریدا، ترجمه جمعی از مترجمین، سر ویراستارِ ترجمه مهدی پارسا، تهران:رخ داد نو.
لینت­ولت، ژپ (1390) رساله­ای در باب گونه­شناسی روایت: زاویه دید، ترجمه علی عباسی و نصرت حجازی، تهران: علمی و فرهنگی.
مایرز، تونی (1385) اسلاوی ژیژک، ترجمه احسان نوروزی، تهران: مرکز.
محسنیان راد، مهدی (1384) ارتباط شناسی: ارتباطات انسانی، تهران: سروش.
 مک هیل، برایان ( 1393) داستان پسامدرنیستی، ترجمه علی معصومی، تهران: ققنوس.
وو، پتریشیا (1389) فراداستان، ترجمه شهریار وقفی­پور، تهران: چشمه.
هرمن، دیوید (1393) عناصر بنیادین در نظریه‌های روایت، ترجمۀ حسین صافی، تهران: نی.
هومر، شون (1388) ژاک لاکان، ترجمه محمدعلی جعفری، سید محمدابراهیم طاهائی، تهران: ققنوس.
یاکوبسن، رومن (1381) «زبانشناسی و شعر شناسی» از مجموعه زبان­شناسی و نقد ادبی، ترجمه مریم خوزان و حسین پاینده، تهران: نی، صص80-71.
یعقوبی جنبه­سرایی، پارسا و دیگران (1394) «وجوه عنصر سبکی تناقض در رمانهای پسامدرن فارسی»، مجله پژوهشهای ادبی،
سال دوازدهم، شماره 49، صص150-125.
یعقوبی ­جنبه­سرایی، پارسا و خدیجه محمدی(1394) «الگوهای ساختارگرایی و روایت­های پسامدرن: تعامل یا تباین»، مجله ادبیات پارسی معاصر، سال پنجم، شماره 2، صص ا80-139.
 
Booth, Wayne (1983). The Rhetoric of Fiction, The university of Chicago Press.
Chatman, Seymour (1978). Story and Discourse, Cornell University Press.
Coste, Didier (1989) .Narrative as Communication, The university of Minnesota press.
Fludernic, Monika (2009). An Introduction to Narratology, Translated by Patrica Hausler-Greenfield and Monika Fludernic, Routledge.
Genette, Gerard (1980). Narrative Discourse: An Essay in Method, Translated by Jane E. Levin, Cornell University Press.
 Gibson, Andrew (1996). Towards a Postmodern Theory of Narrative, Edinburgh: Edinburgh University Press.
Goffman, E. (1981). Forms of Talk, Philadephia: University of Pennsylvania press.
Jahn, Manfred; Nuening, Ansgar (1994). “A Survey on Narratology Modles”. Literature in Wiessenschaft und Unterricht 27. 4: 283-303.
 Kukkonen, Karin (2011). "Metalepsis in Popular Culture: An Introduction," Edited by Karin kukkonen and Sonia Klimek, Metalepsis in Popular Culture. Berlin: Walter de Gruyter.