1390 - تحلیل مناسبات نسلی در رمان فارسی دو دهه از 1370

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسنده

استادیار پژوهشگاه علوم انسانی

چکیده

در دسته بندی رمانهای دهه هشتاد و نود، چهارنوع رمان عامه پسند، رمان جنگ، رمان شهری و رمان زن- محور را ملاحظه می کنیم که تفاوت ها و تقابل های نسلی بسته به نوع رمان و اندیشۀ حاکم بر آن در این تقسیم بندی چهارگانه متفاوت است. مساله اصلی این پژوهش، تحلیل چگونگی بازآفرینی مناسبات نسلی در رمان های این دو دهه است. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی و بر مبنای تقسیم بندی چهارگانه ای است که از رمان ها انجام شده است. در رمان های عامه پسند، تقابل های نسلی در حد طرح مفاهیم زندگی روزمره است. در نوع رمان جنگ، مفاهیم ارزشی ، تفاوت فکری و اختلاف عقیدتی میان دو نسل را رقم می زند. در رمان های شهری و مدرن تقابل های نسلی در حیطۀ اختلاف طبقاتی ، تفاوت طبقاتی فرزندان با والدین(عمدتا به دلیل تحصیل)، تفاوت های فکری و تفاوت شیوه زندگی نسل اول با نسل دوم بیشتر طرح شده است. رمان های زن- محور بیشترین تقابل و تنش نسلی را نشان می دهند. روابط پرتنش میان والدین و فرزندان در رمان فارسی در این دو دهه گسترش یافته و تقابل نسلی در رمان ها وجود دارد. ارتباط بین نسل ها از طریق گفتگو، درک و تعامل صورت نمی گیرد و انتقادهای جدی به مناسبات و ارتباطات خانوادگی در رمان ها مشاهده می شود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

.

نویسنده [English]

  • . .
چکیده [English]

.

آزاد ارمکی، تقی و غلامرضا غفاری، جامعه‌شناسی نسلی در ایران، پژوهشکده علوم انسانی و اجتماعی جهاد دانشگاهی، تهران،  1383.
- آقاجری، هاشم «انقطاع نسل‌ها، انسداد نسل‌ها» در نگاهی به پدیدة گسست نسل‌ها، پژوهشکده علوم انسانی و اجتماعی جهاد دانشگاهی، تهران، 1383
- آگ برن و نیم کف، زمینه جامعه شناسی، اقتباس امیر حسین آریانپور، فرانکلین، تهران، 1349
- آینده پژوهی مسائل خانواده،2 جلد، مرکز تحقیقات استراتژیک، تهران،  1389.
- امیرخانی، رضا، ارمیا، چاپ بیست و دوم، تهران، افق، 1390.
-باتومور، تی. بی، جامعه شناسی، ترجمۀ سیدحسن منصور و سید حسن حسینی، امیرکبیر، تهران، 1370
- پیرزاد، زویا، چراغها را من خاموش می کنم، چاپ دوم، مرکز، تهران،1380.
- جعفری، فرهاد، کافه پیانو، چشمه، تهران،1392.
- جوانان و روابط خانوادگی و نسلی، سازمان ملی‌ جوانان، تهران، 1387.
- حاج سید جوادی، فتانه، بامداد خمار، تهران، البرز، 1375.
- دانشور، سیمین، جزیره سرگردانی، تهران، خوارزمی، 1380.
- دستغیب، عبدالعلی، کالبد شکافی رمان معاصر فارسی،‌تهران، سوره مهر،  1383
- سمتی، هادی،«‌ شرایط و زمینه‌های گسست نسلی در ایران»، در نگاهی به پدیده گسست نسل‌ها، علی‌اکبر عالیخانی،‌تهران،‌1383، صص 183-213.
- سناپور، حسین، نیمه غایب، چاپ پنجم، تهران، چشمه، 1379.
- عاملی رضایی، مریم، سفر دانه به گل، سیر تحول جایگاه زن در نثر دورۀ قاجار، تهران،تاریخ ایران، 1389.
- علوی، طاهره، خانم نویسنده، آگاه، تهران، 1384.
- فراست، قاسمعلی، گلاب خانم، تهران، چاپ هفتم، قدیانی،‌1386.
- قبادی، حسینعلی،«انعکاس گسست نسلی در رمان های معاصر فارسی»، در نگاهی به پدیده گسست نسل‌ها، علی‌اکبر عالیخانی،‌تهران،‌1383، صص 383-404.
- محب علی، مهسا، نگران نباش، چشمه، تهران، 1388.
- منطقی، مرتضی، رفتارشناسی جوان در دهه‌های سوم و چهارم انقلاب اسلامی، پژوهشکده علوم انسانی و اجتماعی جهاد دانشگاهی، تهران، 1383
- موسوی، زهرا، تأثیر انقلاب اسلامی در تبیین نقش زن در ادبیات داستانی بانوان، رساله کارشناسی ارشد زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه تربیت مدرس،‌ راهنما: دکتر ابوالقاسم رادفر.
- میر قادری، محبوبه، ... و دیگران،  روشنگران و مطالعات زنان، تهران،  1386.
- میرعابدینی، حسن، صد سال داستان‌نویسی ایران، ج3 و 4، چاپ چهارم، چشمه، تهران، 1386.
- وضعیت و نگرش و مسائل جوانان ایران، سازمان ملی جوانان، تهران، 1381
- وفی، فریبا، رازی در کوچه ها، مرکز، تهران، 1387.
- یوسفی، نریمان، شکاف بین نسلها بررسی تجربی و نظری، پژوهشکده علوم انسانی و اجتماعی جهاد دانشگاهی، تهران، 1383.
-       گیدنز، آنتونی، تجدد و تشخص، ترجمه ناصر موفقیان، نی، تهران، 1387.