تحلیل الگوهای ساختاری نمایش‌نامه‌های حمید امجد

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی

2 کارشناس ارشد زبان و ادبیات فارسی‌، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی

چکیده

حمید امجد یکی از نمایش‌نامه‌نویسان معاصر و صاحب‌سبک است. او از ١٣٦٥ تاکنون با نوشتن نمایش‌نامه و به صحنه‌بردن نمایش‌ها، حضوری مستمر و ارزشمند در این عرصه داشته است. در این مقاله، پس از مقدمه‌ای کوتاه و معرفی اجمالی حمید امجد، به اختصار به مفهوم ساختار و ساختارگرایی و سپس تحلیل بخشی از آثار امجد (نمایش‌نامه‌های دهه‌های هفتاد و هشتاد) با تکیه بر ساختار روایت آن‌ها می‌پردازیم. هر نمایش‌نامه جداگانه مورد بررسی قرار گرفته است. در تحلیل الگوی ساختاری نمایش‌نامه‌ها، از الگوی کلود برمون استفاده شده است. این بررسی نشان می‌دهد نمایش‌نامه‌های دهه‌های هفتاد و هشتاد امجد به لحاظ ساختاری (الگوی برمون) اغلب منجر به شکست شده‌اند و پیروزی در این نمایش‌نامه‌ها نادر بوده است. مقاله جزئیات این الگوها را نیز بررسی کرده است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Analysis of Structural Patterns of Hamid Amjad's Plays

نویسندگان [English]

  • Maryam Sharif-nasab 1
  • Azam Hashemi 2
چکیده [English]

Hamid Amjad is a contemporary playwright, who has his own style. By writing plays and taking them to the stage since 1986, he has made his presence in this field highly precious and continual. After a short prelude and brief introduction of Hamid Amjad, the paper briefly discusses the concept of structure and structuralism and then analyzes some of the works by Amjad by relying on their narrative structure. Each play was investigated separately and the conclusion was that Amjad's plays follow the Claude Bremond pattern; of the 11 plays that were studied, nine of them ended in failure and two ended in triumph. In the remaining part, situations were named and similarities in structures were revealed. The result was that most plays concerned follow three patterns.

کلیدواژه‌ها [English]

  • : play
  • structure
  • Structuralism
  • Hamid Amjad
  • Claude Bremond

مراجع

احمدی، بابک (1380). ساختار و تأویل متن، ج 1، تهران: مرکز.
اخوت، احمد (1371). دستور زبان داستان، اصفهان: فردا.
اسکولز، رابرت (1379). درآمدی بر ساختارگرایی در ادبیات، ترجمۀ فرزانه طاهری، تهران: آگه.
امجد، حمید (1380). مهر و آینه‌ها، تهران: نیلا.
امجد، حمید (1381). پستوخانه، تهران: نیلا.
امجد، حمید (1381). گردش تابستانی، شامل دو نمایشنامه گردش تابستانی و هوای پاک، تهران: نیلا.
امجد، حمید (1381). نیلوفر آبی، همراه با ترجمة ‌‌‌انگلیسی، ترجمة محمد نجفی، تهران: نیلا.
امجد، حمید (1382). زایر، تهران: نیلا.
امجد، حمید (1384). نگین، شامل دو نمایشنامه نگین و سرنخ، تهران: نیلا.
امجد، حمید (1385). بی شیر و شکر، تهران: نیلا.
امجد، حمید (1387). پاتوغ اسماعیل آقا، تهران: نیلا.
امجد، حمید (1387). شب سیزدهم، تهران: نیلا.
ایگلتون، تری (1368). پیش‌درآمدی بر نظریة ‌‌‌ادبی، ترجمة ‌‌‌عباس مخبر، تهران: مرکز.
برتنس، هانس (1384). مبانی نظریه‌های ادبی، ترجمة ‌‌‌محمدرضا ابوالقاسمی، تهران: ماهی.
پراپ، ولادیمیر (1368). ریخت‌شناسی قصه‌های پریان، ترجمة م. کاشیگر، [بی‌جا]: نشر روز.
پرونر، میشل (1388). تحلیل متون نمایشی، ترجمة ‌‌‌شهناز شاهین، تهران: قطره.
تولان، مایکل جی. (1383). درآمدی نقادانه ـ زبان‌شناختی بر روایت، ترجمة ‌‌‌ابوالفضل حری، تهران: بنیاد سینمایی فارابی.
خراسانی، محبوبه (1388). «کلود برمون، پیش‌درآمدی بر بوطیقای روایت‌شناسی ساختارگرا»، ادبیات داستانی، ش 79.
رون، مهسا (1386). «تحلیل ساختاری و مضمونی نمایش‌نامه‌های اکبر رادی، دهة ‌‌‌چهل و پنجاه»، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
سلدن، رامان و پیتر ویدسون (1384). راهنمای نظریه‌های ادبی معاصر، ترجمۀ عباس مخبر، تهران: طرح نو.
شاهین، شهناز و مهوش قویمی (1383). فرهنگ جامع تحلیلی تیاتر، تهران: دانشگاه تهران.
شریف‌نسب، مریم (1384). «تحلیل مضمونی و ساختار نمایش‌نامه‌های غلام‌حسین ساعدی و بهرام بیضایی»، رسالة ‌‌‌دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه علامه طباطبایی.
قادری، نصرالله (1386). آناتومی ساختار درام، تهران: کتاب نیستان.
کالر، جاناتان (1388). بوطیقای ساخت‌گرا، ساخت‌گرایی، زبان‌شناسی و مطالعة ‌‌‌ادبیات، ترجمة ‌‌‌کورش صفوی، تهران: مینوی خرد.
هارلند، ریچارد (1386). دیباچه‌ای تاریخی بر نظریه ادبی از افلاطون تا بارت، ترجمۀ بهزاد برکت، گیلان: دانشگاه گیلان.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار