انسانها ساختارِِ روانیِ پیچیدهای دارند و در موقعیتهای گوناگون و ارتباط با افرادِ متفاوت تغییرپذیرند. بنابراین، ارزیابی شخصیت افراد کار سادهای نیست که بتوان بر اساس آزمونهای متفاوت به نوع شخصیت هر فرد پی برد؛ اما روانشناسان برای شناخت نسبی هر شخصیت آزمونهایی مطرح کردهاند. تیپنمای «مایرز ـ بریگز» یکی از این روشهاست که به کمک آن میتوان به شناخت چهار بُعد شخصیتی انسان دست یافت. این چهار بُعد شامل برونگرا ـ درونگرا، حسی ـ شهودی، فکری ـ احساسی، و باساختار ـ منعطف است که ترکیب این چهار بُعد موجب پیدایش شانزده تیپ شخصیتی میشود.
رمان شوهر آهو خانم، اثر علیمحمد افغانی، با توصیف جزئیِ اعمال و رفتار شخصیتها، گزینة مناسبی برای شناخت تیپ شخصیتی شخصیتهای اصلی آن (سیدمیران، آهو، و هما) است. در این پژوهش، با توجه به اطلاعاتی که نویسنده از شخصیتهای خود به خواننده می‌دهد، به عبارتهای هر بُعد امتیاز داده شده است. و پس از تحلیل و بررسی هرکدام از این عبارت‌ها، تیپ شخصیتی سیدمیران برونگرا، حسی، فکری، و باساختار، تیپ شخصیتی آهو برونگرا، حسی، فکری/ احساسی، و باساختار، و تیپ شخصیتی هما برونگرا، حسی، فکری، و منعطف به‌دست آمد.
)