زبان هنری داستان ـ شعر در آثار بیژن نجدی

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه تهران (نویسندة مسئول)

2 استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه پیام نور سمنان

چکیده

در این جستار، ضمن بیان عوامل پدیدآورندة سبک، به تحلیل روش و سبک هنری، ساختار، و ویژگی‌های زبانی آثار نویسندۀ معاصر، بیژن نجدی (1320- 1376)، می‌پردازیم. نجدی با فرم و محتوای ارزشمند و آمیختن شعر و داستان مبدع سبک خاصی شده است و با مهارت از عهدۀ ظرافت‌های آن بر‌آمده است. استعداد کم‌نظیری در ادبیات داستانی داشته است اما با مرگ زود‌هنگام فرصتی برای خلق آثاری بیش‌تر نیافت. تحقیق و بررسی در‌ آثار نجدی و مطالعة ویژگی‌های زبانی، بلاغی، و شاعرانگی آثار او، که نوعی تشخص سبکی به آثار وی بخشیده است، شاید بتواند راهی برای خوانش بهتر و دقیق‌تر آثار دیگر نویسندگان امروز ایران باشد؛ زیرا ناشناخته‌ماندن نویسندگانی که از شیوه و سبکی نو در روایت داستان‌هایشان بهره برده‌اند مطالعات ادبی را محدود می‌کند و علاقه‌مندان را از توجه به ادبیات معاصر باز‌می‌دارد.
در این مجال، سه اثر داستانی نجدی را با نام‌های یوزپلنگانی که با من دویده‌اند، دوباره از همان خیابان‌ها، و داستان‌های ناتمام بررسی می‌کنیم. بیژن نجدی با به‌کارگیری زبان شاعرانه و با دایره‌ای گسترده و بسیار سنجیده و هم‌چنین با رعایت توازن عناصر داستان به زبان شعر نزدیک شده است. ازاین‌رو، داستان‌هایش را می‌توان داستان شاعرانه نامید. پیش از نجدی کسان دیگر در زمینة درآمیختن شعر و داستان تلاش کرده‌اند، اما هیچ‌یک نتوانستند موفقیت نجدی را به‌دست آورند.
نخست، به عوامل پدیدآورندة سبک ادبی، چگونگی بیان در روایت داستان، و عوامل شاعرانگی و آشنایی‌زدایی پرداخته می‌شود و سپس می‌کوشیم آن عوامل را در داستان‌های نجدی بیابیم و با ذکر نمونه‌هایی بازشناسیم. فرض در این نوشتار بهره‌گیری نویسنده از اصول زبانی، بلاغی، و شاعرانگی است. سعی شده است با مطالعۀ دقیق آثار، تحلیل جزئیات آن، و تطبیق داستان‌های نویسنده با اصول زبانی، بلاغی، و ساختاری این موضوع اثبات شود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Artistic language of Story-Poetry in the Works of Bijan Najdi

نویسندگان [English]

  • Sedighe Mehraban 1
  • Mohammad Javad Zeinali 2
1 Phd, Student at Institution Tehran university
2 Assistant Professor at Semnan Payame Noor University
چکیده [English]

study while presenting the creating factors of style, we analyze the artistic technique and style, structure and linguistic features of the works of the contemporary author, Bijan Najdi (1320-1376). Based on the valuable form and content of his works, he has created a new style through synthesizing poetry and story by a certain delicacy and skill. He had a unique talent in fiction. Beside the research and studies about his works, studying the linguistic, rhetorical and poetical features that has given a notable style to his works, could perhaps show a way to better and more accurate readings of other contemporary Iranian writers. The study includes three of Najdi`s fictional works "The Panthers that have ran with me', "From the street again" and "Unfinished stories". He has approached the language of poetry by the use of a precise and extensive poetic language and has maintained the balance of story elements, so his stories can be called poetic. Although other writers before him tried to synthesize poetry and story but none could achieve his success. First by looking at the causes of literary styles and manner of narration, the defamiliarization and poetical factors will be discussed, and then we try to strive the factors in Najdi`s stories by specific examples in chapter two. This paper assumes that the author utilizes linguistic, rhetorical and poetical principles. The present research attempts to prove this subject by carefully studying his works, analyzing the details and comparing the writer`s stories with the linguistic, rhetorical, and structural principles.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Bijan Najdi
  • poetic story
  • Language
  • structure
  • defamiliarization