نگاهی تحلیلی ـ فلسفی به منظومة «صدای پای آب سپهری»

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسنده

استادیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه ایرانشهر

چکیده

اغلب گمان می‌کنند که منظومة «صدای پای آب» سپهری منظومه‌ای صرفاً توصیفی ـ شاعرانه است. اما این مقاله، از طریق آگاهی‌های به‌دست آورده، ثابت می‌کند که در لایه‌های پنهان این منظومه کارکردی فلسفی نهفته است. همچنین، در این اشعار بین عناصر و پدیده‌های طبیعت نوعی کنش هستی‌شناسی دیده می‌شود؛ زیرا سپهری از جمله شاعرانی است که هم از آموزه‌های مکاشفه‌ای و هم از قابلیت‌های توصیفی و هنری برخوردار بوده است.
سپهری، با درکی هوشمندانه، مفاهیم معنادار عناصر را به‌خوبی درمی‌یابد و سپس تلویحاً رابطة دیالکتیک پدیده‌ها و نوع نظم کیهانی آن‌ها را در قالبی شاعرانه بیان می‌کند. اندیشیدن به اضلاع و کانون‌های ارجاعی و فکری منظومه نشان می‌دهد که او زوایای پنهان این شعر را در منزلتی تعالی‌گرایانه و با رویکردی غایت‌شناسانه فراهم آورده است.
از رهگذر دریافت‌ها، به جرئت می‌توان گفت که شاعر در این شعر صرفاً در پی توصیف و بیان لذت نفس در قالب و نگاهی شاعرانه نبوده است، بلکه از این رهیافت مبانی بنیادین وجودشناسی را به‌گونه‌ای معرفت‌شناختی تبیین کرده است.
ازاین‌رو، نگارنده در این مقاله با چنین نگرش و دریافتی و با استفاده از روش مطالعة کتابخانه‌ای و با شیوة تحلیلی ـ فلسفی به گردآوری مطالب و اثبات نظریات خود مبادرت ورزیده است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

An Analytical – Philosophical View on the Sound of the Foot of Water Poem of Sepehri

نویسنده [English]

  • Esmaeel Narmashiri
Associate Professor, Persian language and literature, Iranshahr University
چکیده [English]

It is mostly considered that sound of the foot of water poem of Sepehri is solely a descriptive – poetical poem. But according to the findings of this essay, It is proved that in the hidden layers of this poem, a philosophical Function is hidden , and there is a type of existence recognition function between the elements and the events of the nature of the poem. Because Sepehri is one of the poets who used both the heuristic teachings and descriptive – artistic capabilities.
Of course, there are the same capabilities that help him to recognize the meaningful concepts of the elements with an intelligent understanding , and then he expresses the dialectical relations of phenomena and their celestial type of discipline in a poetical form un explicitly. A deep notion to the corners and expressional and thoughtful centers of the poem shows that he provided the hidden angles of this poem in an exalted level with an extreminological approach.
According to the findings, it can certainly be said that in this poem, the poet is not solely thinking of the description and explanation of the pleasure of in a poetical form and view, but he wants to express recognitional manner.
There for, this article has provided and proved the above – mentioned view in a library way study with an analytic – philosophical method.

کلیدواژه‌ها [English]

  • philosophical analysis
  • the sound of the foot of water
  • dialectical relation
  • extreminology
  • recognitional