TY - JOUR ID - 6149 TI - شکوفایی نقد ادبی در دهۀ بیست JO - ادبیات پارسی معاصر JA - COPL LA - fa SN - 2383-0549 AU - شادروی‌منش, محمد AU - محمودی چگنی, محمد AD - استادیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه خوارزمی AD - دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه خوارزمی Y1 - 2021 PY - 2021 VL - 10 IS - 2 SP - 129 EP - 155 KW - کلید واژه:دهۀ بیست KW - نقد دانشگاهی KW - نقد رمانتیک KW - نقد ایدئولوژیک DO - 10.30465/copl.2021.6149 N2 - با شروع جنگ جهانی دوم و خروج رضا­شاه از کشور، در دهۀ بیست فضای نسبتاً باز سیاسی و اجتماعی در ایران شکل گرفت. با شروع فعالیّت­های احزاب، مجلات ادبی با رویکرد تازه­ای منتشر شدند و نخستین کنگرۀ نویسندگان ایران تشکیل شد. مجموع این عوامل در کنار یکدیگر بستری مناسب را برای رشد نقد ادبی فراهم آوردند. امروزه که با گذشت زمان بهتر می­توان تحوّلات آن دوره را ارزیابی کرد به وضوح قابل مشاهده است که تفکر چپ­گرایانه عنصر غالب نقد ادبی در دهۀ بیست است به گونه­ای که دو جریان دیگر نقد ادبی در آن دوره، یعنی نقد دانشگاهی و نقد رمانتیک نیز از آن متأثر می­شوند. علاوه بر نقد ایدئولوژیک که نمایندۀ شاخص آن در این دهه احسان طبری بود و در کنار او باید از مرتضی کیوان نیز نام برد، نقد دانشگاهی نیز که بر پایۀ نگاه علمی مستشرقان به متون کلاسیک ادبیات شکل گرفته بود در این دوره ظرفیت­های تازه­ای را تجربه کرد. نمایندۀ شاخص این جریان در دهۀ بیست فاطمه سیاح بود. جریان دیگر نقد که تا حدی تازه نفس بود و محصولِ جدال هواداران سبک کهنه و نو محسوب می­شد نقد رمانتیک بود. نمایندۀ شاخص این جریان در دهۀ بیست نیمایوشیج بود. برای شناخت بیشتر جریان­های نقد این دهه، آثار نمایندگان شاخص آن بررسی و تحلیل شده است و به دلیل تأثیرگذار بودن مرتضی کیوان به نقدهای او نیز اشاره­ و نشان داده‌ شده است که چگونه این افراد مروّجان نقد ادبی جدیدی در ایران شدند که نخستین تلاش­ها برای شکل­گیری آن از مشروطه آغاز شده بود. روش انجام این پژوهش توصیفی تحلیلی است. UR - https://contemporarylit.ihcs.ac.ir/article_6149.html L1 - https://contemporarylit.ihcs.ac.ir/article_6149_8f67e2b62bb7ec46c7b1d7d8ae6baa84.pdf ER -